19-րդ դարում հայ գրականությունը ենթարկվում էր ցարական և օսմանյան գրաքննիչների միջամտությանը: Խորհրդային շրջանի հայ գրողներին նույնպես մշտապես ուղեկցում էր գրաքննիչի ուղղակի և անտեսանելի ներկայությունը: Բայց կան նաև արգելված գրքեր:
Հայ գրողների ստեղծագործությունները Խորհրդային Միությունում արգելված էին տարբեր պատճառներով, սակայն հիմնական գործոնը քաղաքական գաղափարախոսությունն էր և խորհրդային իշխանության կողմից իրականացվող տեղեկատվության վերահսկողությունը։ Ահա որոշ հիմնական պատճառներ, թե ինչու կարող են արգելվել աշխատանքները.
Քաղաքական անհամապատասխանություն. Եթե աշխատությունը քննադատում էր խորհրդային ռեժիմը, բացահայտում ռեժիմի բացասական կողմերը կամ բարձրաձայներ պաշտոնական գաղափարախոսությանը հակասող հարցեր, այն կարող էր արգելվել:
Ազգային թեմաներ. Ազգային ինքնության, պատմության և մշակույթի հարցեր բարձրացնող ստեղծագործությունները երբեմն ընկալվում էին որպես վտանգ խորհրդային պետության միասնության համար, ուստի դրանք կարող էին նաև գրաքննության ենթարկվել:
Փորձարարական ոճ և ձև. Որոշ գրողներ, օրինակ՝ Ակսել Բակունցը, օգտագործել են ոչ ավանդական գրական տեխնիկա և ոճեր, որոնք ընկալվել են որպես մարտահրավեր սոցիալիստական ռեալիզմին, և նրանց ստեղծագործությունները կարող էին արգելվել։
Էլֆրիդա Բրուտյան 